Stary cmentarz

Po studiach podjął pracę w administracji.   Karierę urzędniczą rozpoczął w 1854 w Jaśle; kontynuował kolejno w Przemyślu, Zaleszczykach i Zbarażu, gdzie był już zastępcą tamtejszego starosty.

Pracując jako komisarz okręgowy w Zaleszczykach poznał 17-letnią Melanię Stecherd de Sebenitz (pisownia ze źródła), córę lekarza Henryka Antoniego, którego rodzina przybyła do Polski w XVI w. z Czech, i Melanii Kämpfler. Ślub wzięli w sierpniu 1857 r.

Stanowisko starosty leskiego objął w 1875 r.

W 1886 r. miał miejsce największy pożar w dziejach miasta. Spaliło się wówczas 271 domów (niemal 65 proc. ogółu zabudowań), ponad 2 tys. osób pozostało bez dachu nad głową.

Emil Krawczykiewicz stanął na czele komitetu ratunkowego, który zajął się wypłatą zapomóg, których wysokość – w zależności od poniesionych szkód – wynosiła od 10 do 100 złotych reńskich. Marian Barański (wnuk starosty) wspominał, iż Krawczykiewicz osobiście wybrał się do Wiednia i uzyskał audiencję u Cesarza i wkrótce otrzymał zapomogę. Wróciwszy opowiadał, jak był w hotelu honorowany, sam nie wiedząc dlaczego, dopiero w

dniu odjazdu znalazł w gazecie (a wówczas podawano, kto, skąd i w jakim celu przyjechał) swoje nazwisko Graf Czykiewicz. Meldując się podawano tylko nazwisko, źle go zrozumiano i z Krawczykiewicza zrobiono hrabiego Czykiewicza. Jest to jednak bardziej rodzinna anegdota niż fakt, ponieważ o dwóch tysiącach zł wsparcia ze strony Kaisera doniesiono w prasie już trzy dni po pożarze. Starosta przewodniczył także Krajowemu Stowarzyszeniu Patriotycznej Pomocy Czerwonego Krzyża, które na poufnej naradzie spieniężyło losy pozostające w depozycie (dały sumę 2000 zł). Zebrane fundusze pozwoliły na odbudowę Leska. Za starania i działalność w tym trudnych okresie miasto nadało Emilowi Krawczykiewiczowi honorowe obywatelstwo.

 Z małżeństwa z Melanią mieli dwie córki. Starsza Henryka wyszła za mąż za Roberta Barańskiego, leskiego przedsiębiorcę. Młodsza Melania została żoną Cypriana Sozańskiego, urzędnika. Ona i jej mąż zmarli w odstępie kilku lat na gruźlicę, osierocając dwóch synów, Stanisława i Władysława. Emil Krawczykiewicz i jego żona przejęli nad nimi opiekę. Dzięki ich wsparciu Stanisław ukończył Wydział Prawa w Wiedniu. Władysław ukończył Terezjańską Akademię Wojskową w Wiener Neustadt i został ułanem.

Starostwo w Lesku było ostatnim przystankiem w karierze Emila Krawczykiewicza. W 1888 roku przeszedł na emeryturę. Razem z żoną pozostali w Lesku, gdzie mieszkała jego starsza córka z rodziną. Razem z żoną mieszkali w kamienicy przy szkole żeńskiej. Będąc na emeryturze całymi godzinami siedział przy biurku i studiował. Nie udzielał się już publicznie. Był jednak postacią dość zauważalną (podobnie jak jego żona, jedyna kobieta w Lesku, która paliła papierosy), o czym świadczy wpis pamiętnikarski Tadeusza Porembalskiego, syna przybyłego do Leska urzędnika.

Był w mieście jeszcze starosta emerytowany, niejaki p. Krawczykiewicz, ojciec p. Barańskiej żony kupca i może najbogatszego z mieszczan leskich, licząc w to nawet Żydów. Ten p. Krawczykiewicz był z pochodzenia Polakiem, ale był zupełnie zaustriaczony. Dlatego też nikt nie rozumiał go i on nikogo, bo już wtedy myślano po polsku. Cesarz dzisiaj oceniany jako przedstawiciel porządku, sprawiedliwości i monarchii, która gwarantowała wszystkim spokój i porządek, dla nas wtedy był uosobieniem zaborcy i stosunek Polaków, szczególnie młodzieży do rządu był negatywny. Dlatego też stary eksstarosta był jakby obcym wśród swoich. Mieszkał u zięcia, ale miał z czego żyć, bo emerytury były poważne, nie takie, jak dzisiaj.

Być może młodemu przyjezdnemu, jakim był wtedy Porembalski, ponad siedemdziesięcioletni były urzędnik zaborczej administracji faktycznie wydawał się reliktem przeszłości. Nie można jednak pominąć zasług  Krawczykiewicza i jego długoletniej służby publicznej dla leskiego społeczeństwa.

Emil Krawczykiewicz zmarł w 1909 r. i jest pochowany w Lesku.

Bibliografia:

1. Rkps 15394/II/I: T. Porembalski. Wspomnienia z lat 1896-1960, t. 1, s. 45.
2. Corpus studiosorum Universitatis Iagellonicae 1850/51-1917/18, S-Ś, red. K. Stopka, Kraków 2014, s. 449.
3. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1854, s. 9; na rok 1857, s. 73; na rok 1859, s. 15; na rok 1862, s. 60; na rok 1869, s. 76; na rok 1873, s. 68; na rok 1888, s. 24.
4. Księgi metrykalne wyznania rzymskokatolickiego z terenu archidiecezji lwowskiej. Parafia Zaleszczyki, dek. Jazłowiec; Księga metrykalna ślubów dla całej parafii, sygn. 1484, s. 209.
5. Księgi metrykalne wyznania rzymskokatolickiego archidiecezji lwowskiej. Parafia Lwów, Bazylika Metropolitalna, sygn. 754, s. 226; sygn. 759 s. 389.
6. Dodatek do 123 nr „Kuriera Lwowskiego” z 3 V 1886 roku.
7. „Wiener Abendpost. Beilage zur Wiener Zeitung”, nr 96 z 29 IV 1886 roku.
8. „Gazeta Lwowska”, nr 49 z 27 IV 1841 roku.
9. Barański, Opowieść o jednym miasteczku…, s. 28, 44, 70.
10. Budziak, Wielkanocna tragedia, „Nowiny”, nr 79, 1986, s. 5-6.
11. Topij-Stępińska, Uczniowie jezuickich instytucji edukacyjnych w Galicji w XIX wieku. Portret zbiorowy, Kraków 2019, s. 26.
12. Kopia dyplomu honorowego obywatelstwa dla Eugeniusza Krawczykiewicza w posiadaniu p. R. Budziak.